مزاحمت تلفنی که توسط مزاحم تلفنی انجام می شود، عبارت است از انجام فعلی عامدانه و آگاهانه که در صورت کشف، توسط قانون به عنوان ملاک مسئولیت کیفری فرد خاطی تحت عنوان مزاحم شناخته شده و لازم است که این فرد بر اساس مواد قانون مجازات اسلامی پاسخگوی عمل ناشایست مرتکب شده باشد. در برخی موارد فرد مزاحم با ارائه دلیل و مدارک محکم به دادگاه، سعی در اثبات حسن نیت خود داشته و اذعان می دارد که این کار را با اهداف مشروع انجام داده است.
مزاحم تلفنی
بنابر آن چه بیان کردیم، ایجاد هر نوع مزاحمت عمدی با استفاده از تلفن و دیگر وسایل مخابراتی را مزاحمت تلفنی دانسته و عامل ایجاد این دسته از افعال عامدانه را مزاحم تلفنی می نامند.
مزاحمت تلفنی
مزاحمت تلفنی عبارت است از استفاده از تلفن و یا دیگر وسایل مخابراتی توسط شخص که ضمن اشغال نمودن خط تلفن فرد حقیقی و یا گاها حقوقی، زمینه سلب آسایش وی را فراهم نموده و باعث اذیت و آزارش می گردد. برای مثال می توان گفت در صورتی که شخصی در نیمه های شب با شخص دیگری تماس گرفته و با به صدا درآوردن تلفن وی او را بد خواب نموده و آرامشش را بر هم بزند، مرتکب جرم مزاحمت تلفنی شده است.
انواع مزاحمت تلفنی
مزاحمت تلفنی شکل های گوناگونی دارد که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت:
سوت کشیدن، سکوت و در ادامه فوت کردن بی وقفه در گوشی
فحش دادن و یا به عبارت دیگر فحاشی، بیان الفاظ رکیک به مخاطب و گاها گفتن خبرهای دروغ و غیر واقعی، نسبت دادن تهمت های ناروا به مخاطب که عواقب بسیار بدی را به دنبال خواهد داشت.
بیان اخبار کذب و در عین حال تکان دهنده که در برخی موارد موجب وارد شدن شوک لحظه ای به طرف مقابل شده و آرامش وی و اطرافیانش را سلب می کند.
مجازات مزاحم تلفنی
به موجب ماده 641 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات، در صورتی که مزاحم تلفنی با استفاده از تلفن و یا هر نوع وسیله مخابراتی دیگر برای سایر افراد جامعه مزاحمت تلفنی ایجاد نماید، در عین حال که قوانین و مقررات خاص شرکت مخابرات برای مزاحم تلفنی اجرا خواهد شد، حبس به مدت یک تا شش ماه نیز در انتظار وی خواهد بود.
بر اساس این ماده قانون مجازات اسلامی هر گونه مزاحمت با تلفن و یا سایر دستگاه های مخابراتی جرم تلقی شده و مجازات هایی را برای مزاحم تلفنی به دنبال خواهد داشت.
به موجب تبصره 2 ماده 14 قانون تاسیس شرکت مخابرات اگر شخصی تحت عنوان مزاحم تلفنی وسیله مخابراتی نظیر تلفنی ای که در اختیار دارد را به عنوان وسیله ای به منظور ایجاد مزاحمت برای دیگران مورد استفاده قرار دهد و یا عامدانه و با سوء نیت زمینه ایجاد اختلال در ارتباط سایر افراد را فراهم سازد، پس از کشف این موضوع برای بار اول به مدت یک هفته ارتباط تلفنی وی قطع شده و اخطار کتبی نیز برای او به دنبال خواهد داشت. در این صورت پس از گذشت مدت زمان یک هفته و به منظور تجدید ارتباط مجدد لازم است مزاحم تلفنی نسبت به پرداخت هزینه های مربوطه اقدام نماید.
به موجب ماده 14 قانون تاسیس شرکت مخابرات:
اشخاص حقیقی و حقوقی حق ندارند که بدون اعلام موافقت وزارت پست و تلگراف و تلفن نسبت به تاسیس، توسعه و بهره برداری شبکه های مخابرات خصوصی اقدام کنند. بنا به تقاضای وزارت پست و تلگراف و تلفن مقامات و ماموران انتظامی وظیفه دارند که در صورت مشاهده هر گونه تخلف در رابطه با احداث، توسعه و بهره برداری پیشگیری به عمل آورند.
اگر مزاحم تلفنی مجددا و برای بار دوم مرتکب جرم مزاحمت تلفنی گردد، این بار ضمن به دنبال داشتن اخطار کتبی، ارتباط تلفنی وی برای مدت زمان سه ماه قطع خواهد بود و نیاز است که مزاحم تلفنی به منظور تجدید ارتباط مجدد هزینه های مربوطه را پرداخت کند.
در صورتی که مزاحم تلفنی برای سومین بار با ایجاد مزاحمت تلفنی برای دیگران مرتکب جرم گردد، ارتباط تلفنی وی از طریق شرکت مخابرات به صورت دائمی قطع شده و منصوبات تلفن از سوی این شرکت جمع آوری خواهد شد. در این حالت ودیعه مشتری نیز پس از تسویه حساب از سوی شرکت به وی بازگردانده خواهد شد.
نحوه شکایت از مزاحم تلفنی و پیامکی
همان گونه که پیش تر نیز اشاره کردیم، ایجاد هر نوع مزاحمت به صورت عامدانه و با استفاده از تلفن و یا سایر وسایل مخابراتی برای دیگر مشترکین تحت عنوان مزاحمت تلفنی نام گذاری می گردد که نوعی جرم قابل پیگیری و تعقیب است. حال شاید این سوال ذهنتان را مشغول کرده باشد که به منظور پیگیری و شکایت از مزاحم تلفنی باید چگونه اقدام نمود.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که بسیاری از افرادی که از طریق مزاحم تلفنی مورد آزار و اذیت قرار گرفته و سلب آسایش می شوند، ترجیح می دهند که به پیگیری این موضوع نپردازند. اما مزاحمت های تلفنی امان برخی دیگر را بریده و راه چاره ای جز تعقیب و شکایت مزاحم تلفنی برای آن ها باقی نگذاشته است.
مزاحمت تلفنی از جمله جرایمی است که علاوه بر پیگیری از طرف شرکت مخابرات، امکان پیگیری آن در چهارچوب شکایت کیفری و از طریق دادسرا نیز میسر می باشد.
به منظور پیگیری مزاحم تلفنی لازم است فرد شاکی به دادسرای محل سکونت و یا محلی که مزاحمت در آن جا به وقوع پیوسته است، مراجعه نماید. لازم به ذکر است که در صورت همراه داشتن نامه از طرف شرکت مخابرات، کار پیگیری با سرعت بیشتری انجام خواهد شد.
فرد در این مرحله می تواند شکایت خود را تحت عنوان مجرمانه ” ایجاد مزاحمت تلفنی از طریق ارسال پیامک و یا تماس تلفنی” بر روی یک برگه کاغذ درج کرده و در صورتی که مورد توهینی شدید قرار گرفته است، تقاضای اعاده حیثیت نماید.
گاهی شاکی مزاحم تلفنی را نمی شناسد. در این صورت لازم است که در بخش مربوط به متشاکی عنوان نامشخص نوشته شود. پس از این مرحله شکایت موجود به یکی از شعب دادیاری یا بازپرسی ارجاع داده شود. در این قدم دادگاه به منظور تکمیل تحقیقات نامه ای را به کلانتری نوشته و سپس کلانتری درخواستی مبنی بر تقاضای استعلام شماره تلفن مورد نظر و پرینت مکالمات تلفنی آن به مخابرات تحویل می دهد.
گاهی نیز ممکن است تقاضای استعلام مستقیما از سوی دادگاه به مخابرات تحویل گردد. اما خوب است بدانید که اولیه ترین کار در این گام شناسایی مزاحم تلفنی و یا به عبارتی شخص متشاکی می باشد.
نامه های فوق الذکر برای بخش حقوقی شرکت مخابرات نیز ارسال می گردد. در این قسمت امکان ردیابی مربوط به خط و گوشی تلفن ثابت و همراه میسر می باشد. حتی شرکت مخابرات نیز قادر به ردیابی تلفن همراهی که تماس از آن صادر شده است و نیز تعیین زمان و چگونگی آخرین تماس ارسالی از آن و نیز مشخص نمودن نوع سیم کارت فعال در آن است. پس از این که شماره تماس مشخص شد، داداسرا نسبت به ارسال اخطاریه برای صاحب خط تلفن و یا به عبارت دیگر مزاحم تلفنی اقدام و وی را به منظور انجام تحقیقات احضار می نماید. در صورت عدم حضور مزاحم تلفنی برای بار اول و دوم، دادسرا در مرحله سوم و در صورت تشخیص قوی بودن جرم مزاحمت تلفنی، حکم جلب مزاحم تلفنی را صادر می نماید.
در صورتی که مزاحم تلفنی جرم ایجاد مزاحمت تلفنی برای سایرین را در مرحله بازپرسی بپذیرد، پرونده وی با صدور کیفر خواست به منظور صدور رای نهایی به دادگاه ارسال می گردد. گاهی نیز مزاحم تلفنی استعلام را نپذیرفته و در مراحل بازجویی ارتکاب به جرم مزاحمت تلفنی را انکار می نماید. جالب است بدانید که مراحل بازجویی تا زمانی که مزاحم تلفنی به جرم خود اقرار نماید، ادامه خواهد داشت. در صورت وجود دلایل و مستندات کافی، قرار مناسب اخذ و پرونده به منظور طی مراحل بعدی به به مراحل بالاتر فرستاده خواهد شد.
استناد به صدای ضبط شده یکی از شیوه های اثبات مزاحمت تلفنی می باشد که برخی از دادیاران، باز پرسان و قاضی ها آن را قبول ندارند. این دسته از افراد معتقدند که پیشرفت تکنولوژی را می توان در جهت تولید صدای ضبط شده ساختگی به کار گرفت.
جرم مزاحمت تلفنی از جمله جرایمی است که در صورت بخشش شاکی، پیگیری کیفری و اعمال مجازات آن برای متشاکی متوقف نمی گردد. زیرا این جرم، جرمی عمومی تلقی شده و در شمار جرایم قابل گذشت به حساب نمی آید.
جرایم قابل گذشت
واژه گذشت از نظر لغوی به معنی بخشیدن می باشد. این واژه در اصطلاح حقوقی به معنای چشم پوشی و صرف نظر نمودن فرد شاکی خصوصی از پیگیری و تعقیب شخص مزاحم تلفنی به جرم مزاحمت تلفنی و مجازات وی است. این گذشت شامل تمامی مراحل رسیدگی نظیر تعقیب، تحقیق، محاکمه، و اجرای حکم بوده و در صورتی که شاکی اعلام بخشش نماید، تمام مراجع قضایی مانند دادسرا و دادگاه پرونده را به عنوان پرونده ای مختومه اعلام می نمایند.
در این دسته از جرایم قانون گذار جنبه خصوصی جرم را به منظور رعایت مصالح اجتماعی و نیز مصالح خانوادگی بر بعد عمومی آن ها برتر دانسته و به شاکی این امکان را می دهد که نسبت به پیگیری حقوق خود گذشت نموده و از مجازات متهم صرف نظر نماید.
آیا پلیس فتا می تواند پیگیر مزاحمین تلفنی و پیامکی باشد؟
یکی دیگر از راه های پیگیری مزاحمت های تلفنی، تعقیب از طریق پلیس فتا می باشد. پس از این که شاکی شکواییه خود مبنی بر ایجاد مزاحمت از طرف مزاحم تلفنی را در دادسرا عنوان کرد، اگر مزاحمت از طریق فضای مجازی باشد، در صورت لزوم پلیس سایبری و نیز پلیس فتا وارد عمل شده و به پیگیری و انجام اقدامات لازم به منظور شناسایی مزاحم تلفنی و مجازات وی می پردازند.
فضای تئوری و علمی که امکان برقراری ارتباطات کامپیوتری در آن میسر است، فضای مجازی نامیده می شود. بی شک زندگی اجتماعی گروه عظیمی از مردم با فضای مجازی گره خورده است. شبکه ها اجتماعی موجود در این زمینه نظیر فیسبوک، توییتر، لینکدین، یوتیوب، اینستاگرام، پینترست، گوگل پلاس، تلگرام، تامبلر، فلیکر، واتس اپ، اسنپ چت و… به جزء جدایی ناپذیر زندگی امروزی تبدیل شده اند.
مزاحم تلفنی و رساندن زیان مالی به افراد
اگر فرد شاکی به دلیل ایجاد مزاحمت تلفنی از سوی مزاحم تلفنی متحمل زیان مالی گردد، در این حالت بر اساس قوانین جاری کشور شاکی می تواند دادخواست خود را به همراه دلایل و مستندات به دادگاه های حقوقی تقدیم نماید. در صورتی که دادگاه در رابطه با جرم مزاحمت تلفنی به اثبات برسد، مزاحم تلفنی را به عنوان مجرم شناخته و علاوه بر صدور حکم جزایی، ضرر و زیان مدعی خصوصی را نیز محاسبه نموده و در رابطه با آن نیز حکم لازمه را صادر می نماید. در صورتی که لازم باشد تحقیقات بیشتری در زمینه ورود خسارت به مدعی خصوصی انجام گردد، صدور رای دادگاه به بعد از انجام تحقیقات موکول خواهد شد.
بعضی از حقوقدانان معتقدند که سلب آسایش دیگران از طریق ایجاد مزاحمت تلفنی پس از نیمه شب که باعث خسارت مالی یا جانی وی گردد، مزاحم تلفنی بر اساس قانون مسئولیت مدنی و نیز قانون مجازات مورد تعقیب قرار خواهد گرفت.
اگر مزاحم تلفنی عامدانه و از روی سوء قصد خبر کذب فوت یکی از نزدیکان شنونده را از طریق تلفن به او بدهد، به گونه ای که شنیدن این موضوع موجبات مرگ و یا مرض وی را فراهم سازد، مجازات خواهد شد.
خوب است بدانید که جرم مزاحمت تلفنی تنها محدود به افراد و خانواده ها نبوده بلکه آتش نشانی ها، موسسات تاکسی تلفنی، غذاخوری ها، 110، 118 و … نیز از این مسئله رنج می برند.
No comment